protocol catheteriseren bij een vrouw
met een verblijfscatheter
Doel
Het ledigen van de blaas op kunstmatige
wijze.
Algemene opmerkingen
KENNIS.
Waarom iemand een verblijfscatheter krijgt,
dat kan om verschillende redenen zijn bijv: regelmatige retentie, of bij
grote decubituswonden zodat deze kunnen genezen, na operatie.
Kennis hebben van de p.d.a.:
tijd van verwisselen/ vervangen van de
catheter.
Gesiliconeerde latex enkele dagen
Elastomeer gecoat 2 weken
100% siliconen 4 tot 6 weken
balloninhoud en de maat van de catheter
die je nodig hebt
kennis van steriliteit en hygiënische
aspecten.
Algemene regels:
Catheteriseren uitsluitend op medisch
voorschrift.
Supra-pubische catheters worden uitsluitend
door verpleegkundigen met bekwaamheidsverklaring uitgevoerd.
De eerste maal catheteriseren gebeurt
altijd door verpleegkundige niveau 4 en 5 of een arts, bij routinematig
catheteriseren (b.v. dagelijks retentie bepalen) mag de handeling ook door
verplegende niveau 3 uitgevoerd worden.
Bij verwisselen van de verblijfscatheter
15 minuten voor de tijd de catheter afsluiten, zodat er urine in de blaas
aanwezig is bij het inbrengen van de nieuwe catheter.
Nooit de catheter voor het verwijderen
doorknippen om de ballon te ledigen. Gewoon met een spuit ( zonder naald)
de aqua uit de ballon halen.
VAARDIGHEID.
Om vaardig te worden en te blijven is
het nodig de handeling regelmatig uit te voeren.
VERZORGENDE.
Catheriseren gebeurt bij voorkeur door
2 verzorgenden, op aanwijzing van degene die de catheter zet, assisteert
de ander.
c = degene die de catheter zet.
a = assistent
ATTITUDE.
Houdt rekening met de gevoelens van de
bewoner en zorg voor voldoende privacy
Voorbereidingen.
BEWONER.
informeer of de bewoner bekend is met
de reden van catheteriseren ,zo niet, dan alsnog eventueel samen met de
arts informatie geven.
vraag toestemming voor het inbrengen van
de catheter. (de bewoonster heeft zelfbeschikkingsrecht over eigen lichaam)
geef informatie over het inbrengen van
de catheter:
kan pijnlijk zijn
branderig gevoel
hoe de handeling gaat verlopen
wat de gevolgen van een catheterisatie
zijn
door goed geïnformeerd te zijn kan
bewoner beter meewerken
MATERIALEN.
leg klaar:
de voorgeschreven catheter (2 stuks) (juiste
maat)
catheterset:
inhoud:
1 nierbekken
1 wattenbollenset (bakje met 4 wattenbollen)
1 paar disposable handschoenen
2 zakjes savlodil
1 ampul aquadest 10 ml. (eventueel 1 extra)
1 opzuignaald
2 spuiten à 10 ml.
1 zakje cathetergel
1 paar steriele handschoenen
1 blauw celstof onderlegger.
catheter opvangzakje
( eventueel stopje bij driewegcatheter)
steriel afsluitdopje/ catheterklemmetje
extra spuit/ plastic handschoenen voor
het verwijderen van de oude catheter
zet dit alles op een schoon werkvlak(
steriel )klaar.
gebruik hiervoor de blauwe onderlegger
uit de catheterset
controleer of alles aanwezig is voordat
je begint.
OMGEVING.
scherm het bed af i.v.m. privacy
stel het bed op goede werkhoogte in om
je rug te ontlasten
Uitvoering
a Vraag de bewoonster haar onderlichaam
te ontbloten of help hierbij
a bewoonster in rugligging brengen
a leg de celstof onderlegger onder stuit
en bovenbenen (schoon werkveld en bed blijft beschermd)
a haal met de extra spuit de balloninhoud
leeg en verwijder de oude catheter
a plastic handschoen om catheter heen
binden. (eventueel bewaren als de punt erg versteend is.)
a was de handen
a open de zakjes en maak de wattenbollen
nat
c trek disposable handschoenen aan, vraag
bewoonster benen iets te spreiden
a bekken tussen benen zetten
a maak catheter open bij perforatie en
vasthouden ,binnenste verpakking laten zitten.( sluit catheterzak eventueel
vast aan)
c spreid de labia
c maak met de natte wattenbol één
streek van boven naar beneden
c reinig de grote en kleine labia en de
urethra-opening. elke keer een schone wattenbol
c laatste wattenbol laten zitten
c gebruikte wattenbollen in bekken deponeren
c trek steriele handschoenen aan.
c pak catheter van assistent, raak verpakking
niet aan. ( niet steriel)
a overgiet de catheter met cathetergel.
laat bewoner zich ontspannen( diep zuchten)
en verwijder de laatste wattenbol.
c breng de catheter rustig en voorzichtig
scheppend in. (bewoner blijven observeren)
schuif de catheter, wanneer de urine afloopt,
nog circa 3 cm in.
a sluit de spuit met aquadest op de kanaalventiel
aan en vul de ballon met de voorgeschreven hoeveelheid inhoud.
a verwijder spuit ingedrukt uit ventiel
c trek zachtjes de catheter terug tot
aan blaasuitgang, totdat je weerstand voelt.
ballon ligt nu tegen sluitspier
a hang de urineopvangzak op goede hoogte
of bevestig aan bovenbeen van de bewoonster. Teruglopen wordt voorkomen
als niveau lager ligt
a breng de bewoonster terug in gewenste
houding.
c trek handschoenen uit en was de handen.
Nazorg.
BEWONER.
Bespreek hoe de bewoonster zich voelt
en hoe zij de handeling heeft ervaren
Help zonodig met het in orde brengen van
de kleding en het aannemen van de juiste houding.
MATERIALEN.
gooi de wegwerpmateriaal weg en ruim alles
op.
OMGEVING.
verwijder de bedschermen.
VERZORGENDE.
in het verpleegplan rapporteren van de
hoeveelheid urine, en de datum doorschrijven voor verwisselen van catheter.
COMPLICATIES
urineweginfecties
urinebuisbeschadigingen
blaasbeschadigingen
steenvorming |